Ciekawi Cię jak jest w armii? Zobacz komiksy z ćwiczeń rezerwy.
Treść poniższej strony to zbiór osobistych doświadczeń kilku osób ze służby w wojskach powietrzno-desantowych i zmechanizowanych. Opisane zjawiska i zwyczaje mogą się nieco różnić w zależności od rodzaju wojsk i regionu Polski. Celem porad jest pomoc w bezpiecznym przeżyciu obowiązkowych ćwiczeń rezerwy. Materiał został też zebrany w pliku PDF:
Rezerwista. Powołanie i wcielenie 2024 – nieformalny poradnik dla potencjalnych poborowych (plik PDF ok. 2 MB)
Zobacz pozostałe części poradnika: | Powołanie | Wcielenie | Prawa i należności | Słowniczek |
Pojawienie się w drzwiach listonosza z pismem z Wojskowego Centrum Rekrutacji (WCR) to jeszcze żaden dramat. Korespondencja WCR-ów z osobami stanowiącymi rezerwę personalną Wojska Polskiego może być wysyłana w kilku różnych sprawach i przeważnie nie oznacza natychmiastowej „zsyłki” na ćwiczenia rezerwy czy inną „wojnę”.
WCR – Wojskowe Centrum Rekrutacji: wprowadzona Ustawą z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. 2022 poz. 655) nowa nazwa dawnych Wojskowych Komend Uzupełnień (WKU). Jest to instytucja administracji wojskowej zajmująca się pozyskiwaniem poborowych na potrzeby armii. WCR posiada oddziały zamiejscowe w każdym większym mieście w Polsce oraz w miastach blisko których stacjonują jednostki wojskowe (np. Giżycko czy Kołobrzeg nie są metropoliami, ale z racji bliskości jednostek są tam oddziały WCR). Oddział WCR jest zorganizowany jak jednostka wojskowa, z ogrodzeniem i dozorem ochrony, tylko zajmuje mniej miejsca, bo składa się przeważnie z jednego budynku, mieszczącego biuro przepustek, sale obsługi interesantów i pomieszczenia biurowe.
Wezwanie to zapoczątkowuje kontakt potencjalnych poborowych z wojskiem. Wysyłają je wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast (a nie WCR) do następujących grup osób:
Wezwanie to wymaga stawiennictwa w wyznaczonym miejscu i dniu, przeważnie w siedzibie Powiatowej Komisji Lekarskiej danego regionu. Kwalifikacja wojskowa ma na celu wprowadzenie danych potencjalnych poborowych do ewidencji wojskowej oraz określenie zdolności do pełnienia służby wojskowej. Badanie podczas kwalifikacji obejmuje pomiar ciśnienia i wagi oraz kontrolę słuchu, wzroku i postawy. Osoby cierpiące na choroby przewlekłe muszą przedstawić dokumentację medyczną. W razie potrzeby komisja kieruje na dodatkowe badania. W komisji biorą udział przedstawiciele WCR-u.
Takie wezwanie dostają:
Wymaga ono stawiennictwa w wyznaczonym miejscu i dniu w siedzibie Powiatowej Komisji Lekarskiej danego regionu, bo w WCR-ach nie ma warunków do badań poborowych (brak miejsca, sprzętu i personelu medycznego).
To jest ten dokument, który w ostatnich latach wzbudza największe emocje. Karta powołania na ćwiczenia rezerwy jest demonizowana niemal jak dawny „bilet do wojska”, czyli wezwanie do odbycia wielomiesięcznej obowiązkowej służby wojskowej. W karcie powołania są Twoje dane oraz adres i termin stawiennictwa na ćwiczenia wojskowe. To wezwanie nie wymaga już wizyty w WCR, tylko stawienia się bezpośrednio na ćwiczenia w wyznaczonym miejscu i czasie. Najczęściej będzie to jednostka, do której masz przydział wpisany na karcie mobilizacyjnej. Poniżej znajdziesz informacje, kto może być zwolniony z ćwiczeń i o odpowiedzialności za brak stawiennictwa. O tym, co zabrać na ćwiczenia i co się tam dzieje możesz sprawdzić w innych miejscach tej strony.
WCR w pojedynczym budynku
WCR na osobnej posesji
WCR na terenie jednostki wojskowej
Kategorie wojskowe
A – zdolny do czynnej służby wojskowej
B – czasowo niezdolny do czynnej służby wojskowej (po upływie szacowanego czasu komisja ponownie bada poborowego)
D – niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju,
z wyjątkiem niektórych stanowisk służbowych przeznaczonych dla terytorialnej służby wojskowej
E – trwale i całkowicie niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju ani w czasie wojny
Co oznacza kolor paska na karcie mobilizacyjnej?
Czerwony – jesteś przeznaczony do czynnej służby i w razie mobilizacji stawiasz się do wojska w pierwszej kolejności.
Zielony – jesteś przeznaczony do czynnej służby, ale jako uzupełnienie i w razie mobilizacji stawiasz się dopiero po komunikacie władz o stawiennictwie osób z zielonymi kartami.
Niebieski – jesteś przeznaczony do pracy w jednostce wojskowej (ale na stanowisku cywilnym) i stawiasz się do pracy po ogłoszeniu mobilizacji.
Książka wejść. W wojsku powszechne stosowana jest ręcznie wypełniana dokumentacja papierowa. W czasach smartfonów i sieci 5G wydaje się to przeżytkiem. Jest to jednak bardzo skuteczny sposób kontroli przepływów osób i materiałów, który nie wymaga wysokich nakładów sprzętowych, budowy instalacji i długiego szkolenia personelu. Dodatkowo bez skomplikowanych systemów weryfikacyjnych pozyskuje osobiste potwierdzenia w postaci podpisów osób, których dotyczy wpis.
Uwaga! W Ustawie o obronie Ojczyzny pojawił się zapis zwalniający z obowiązku pełnienia służby wojskowej osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat 8 (Art. 5, ust. 3, pkt. 1). Niestety, aby skorzystać z tego prawa należy złożyć odwołanie, bo WCR-y wysyłają wezwania wszystkim rezerwistom, mimo posiadania w ewidencji danych ich dzieci.
Ustawa o obronie Ojczyzny – (zobacz Art. 5 na str. 9. tego PDF-a)
Stawienie się na ćwiczenia wojskowe jest według prawa najważniejszym obowiązkiem osób powołanych na ćwiczenia rezerwy. Dla administracji państwowej wskaźnik realizacji obowiązku stawiennictwa to najważniejszy wskaźnik statystyczny, będący miarą sprawności działania systemu szkolenia rezerw. Dzieje się tak, bo jest to praktycznie jedyny wskaźnik zero-jedynkowy, czyli posiadający wartość 1 – stawił się lub wartość 0 – nie stawił się, a więc bardzo łatwy do szybkiej analizy. Pozostałe elementy wyszkolenia wojskowego są bardzo trudno mierzalne i do dziś nie wymyślono sposobu na to jak trafnie oceniać realną wartość bojową armii. Z tego też powodu brak stawienia na ćwiczenia wojskowe jest traktowany bardzo surowo, ze ściganiem przez żandarmerię i doprowadzaniem przez policję włącznie. Jednak osoby, które spełnią ten podstawowy obowiązek, mogą liczyć na przychylniejsze spojrzenie na prośbę o zwolnienie z ćwiczeń rezerwy ze względu na sytuację życiową.
Możliwości zwolnienia z ćwiczeń wojskowych po wcieleniu:
Jeżeli nie masz naprawdę istotnych przeszkód do odbycia ćwiczeń wojskowych, to zastanów się dwa razy, zanim zdecydujesz się na miganie od tego obowiązku. Przede wszystkim masz możliwość przeżycia za darmo czegoś, za co w firmie militarnej musiałbyś zapłacić kilka tysięcy. Najprostsze weekendowe szkolenie „wojskowe” dla osób cywilnych to koszt przynajmniej 1500 zł. W armii jeszcze Ci dopłacą – w 2023 roku dla szeregowego przewidziano 130 zł na rękę za każdy dzień ćwiczeń oraz masz możliwość uzyskania wyrównania za utracone zarobki z cywila.
Ćwiczenia wojskowe to też dobra okazja do nawiązania nowych znajomości w prawdziwym świecie, które są zupełnie inną wartością, niż posiadanie setek znajomych w mediach społecznościowych. Możesz się dowiedzieć, co naprawdę mówią i myślą ludzie z innych grup społecznych, zawodowych i wiekowych.
Poza tym, gdy już ochłoniesz po tym małym „trzęsieniu ziemi” w Twoim poukładanym życiu, to może docenisz dni całkowitego oderwania od rodziny i życia zawodowego. Pozwoli to na niezwykły reset mózgu: wojsko będzie myśleć za Ciebie i decydować co masz robić w danym momencie, kiedy i ile spać oraz kiedy jeść. Mało kto z osób aktywnych zawodowo może sobie dziś pozwolić na taki komfort psychiczny.
Na ćwiczeniach wojskowych jest również miejsce na samokształcenie i czas wolny do dyspozycji żołnierza. Na pewno znajdziesz chwilę na refleksję nad swoim życiem w cywilu, sytuacją zawodową, rozwojem osobistym i rodziną. Jeżeli uczysz się obcego języka, to warto zabrać materiały, bo masz szansę na naukę bez atrakcyjnych rozpraszaczy.
Ta część poradnika nie dotyczy już bezpośrednio powołania. Ale po otrzymaniu karty powołania na ćwiczenia rezerwy warto zacząć się zastanawiać czy trzeba wykonać jakieś przygotowania, żeby komfortowo i bezpiecznie przeżyć te ćwiczenia.
Zwykły foliopis pomaga
ostudzić żarłoczność
Buty 919/MON „Józefy”
Buty 929/MON
Buty 939/MON
„nowe brązowe”
Własne wyposażenie taktyczne typu kamizelka, pas nośny, ładownice, torba zrzutowa, ochraniacze na łokcie i kolana, celowniki do broni itd. mogą być dobrze przyjęte w jednej jednostce, ale całkowicie zakazane w innej. W większości armii zaangażowanych w konflikty w Afganistanie i w Iraku w wyniku konieczności działania w ekstremalnie trudnych warunkach pojawiła się tendencja do dawania żołnierzom dowolności w doborze wyposażenia. Przyjęto rozsądnie, że ten kto biega cały dzień w szpeju najlepiej wie co dokładnie jest mu potrzebne. Zwyczaj ten przyjmowały jako pierwsze wojska specjalne, a za nimi kolejno jednostki, których żołnierze wykazywali się determinacją i gotowością do zakupu sprzętu na własną rękę. W Polsce kierunek jest podobny. W wojskach specjalnych na ćwiczeniach rezerwy pozwolą Ci przetestować co tylko zdołasz unieść. W desancie pozwolą nosić swoją kamizelkę, hełm i ochraniacze. Ale w innych formacjach dowódcy mogą nadal wyznawać starą zasadę „chujowo, ale jednakowo” i nie pozwolą na używanie niczego spoza przydziału magazynowego. Jeżeli chcesz zabierać swój sprzęt, to musisz zapytać przełożonych jakie jest podejście w danej jednostce.
Przycięcie do komór kolanowych
Przycięcie do komór łokciowych
Stopnie wojskowe niby każdy zna, ale przed wcieleniem warto se przypomnieć, coby wiedzieć z kim ma się do czynienia (np. co to za gość z jedną grubą belką).
W 2004 roku miała miejsce reforma stopni wojskowych, która przetrzebiła tzw. ogródek, czyli stopnie posiadające obwódkę dookoła całego pagonu (sierżant sztabowy, starszy sierżant sztabowy, młodszy chorąży sztabowy i chorąży sztabowy) oraz zlikwidowała stopień starszego plutonowego.
W 2022 roku wprowadzono nowy stopień: starszy szeregowy specjalista, którego zamysłem jest możliwość lepszego wynagradzania żołnierzy z korpusu szeregowych podnoszących swoje kwalifikacje, bez czekania na możliwość ukończenia przez nich kursu podoficerskiego.
Oznaczenie stopnia wojskowego na mundurze polowym występuje najczęściej w trzech miejscach: na berecie, na pochewce pagonu piersiowego i na panelu z taśmą vecro (rzepem). Oznaczenia stopni mogą różnie wyglądać, w zależności od miejsca występowania. Dlatego zamieszczamy 3 wersje każdego stopnia (beret, panel, pagon).
Szeregowi
Podoficerowi młodsi
Podoficerowi starsi
Chorążowie
Oficerowi młodsi
Oficerowi starsi
Są jeszcze 4 stopnie generalskie i stopień marszałka Polski, ale rezerwistom raczej nie grozi spotkanie z takimi wojskowymi szychami.
Zobacz pozostałe części poradnika: | Powołanie | Wcielenie | Prawa i należności | Słowniczek |